Zielony Listek Nauka Jazdy Gdańsk. 7. 1. WIADOMOŚCI OGÓLNE. 1. Kierującym pojazdem może być osoba, która osiągnęła wymagany wiek i jest sprawna pod względem fizycznym i psychicznym oraz spełnia jeden z następujących warunków: 1) posiada umiejętność kierowania pojazdem w sposób niezagrażający bezpieczeństwu, nieutrudniający ruchu drogowego i nienarażający kogokolwiek na Taksówki mogą korzystać z buspasów tylko tam, gdzie informują o tym znaki; niektórzy zarządcy dróg pozwalają taksówkom na jazdę buspasem tylko wtedy, gdy wewnątrz znajduje się pasażer Zarządca drogi nie może zabronić jazdy po buspasie autem elektrycznym, ale może uzależnić ten przywilej od liczby osób, które jadą tym pojazdem Rowerzyści nie mają domyślnego prawa korzystania z buspasa nawet w sytuacji, gdy nie ma drogi dla rowerów i jazda po sąsiednim pasie jest niebezpieczna Buspasy stają się potrzebne wtedy, gdy tworzą się korki i wtedy też pojawiają się związane z nimi stresujące sytuacje: jedziesz prawym pasem, za chwilę zaczyna się pas dla autobusów, z tyłu nadjeżdża autobus miejski albo taksówkarz, który się spieszy, uciekłbyś na lewy pas, ale tam korek i nie da się szybko wcisnąć… Spokojnie: buspas zaczyna się dopiero w tym miejscu, gdzie stoi pionowy znak D-11 i do tego momentu wolno ci dojechać. O tym, do jakiego momentu wolno legalnie „ciągnąć” pasem, który zamienia się w buspas, informują też zazwyczaj linie przerywane i ciągłe – zazwyczaj na początku buspasa linia przerywana się kończy i należy tak jechać, by nie najechać na linię ciągłą. W tym momencie stajemy i czekamy na możliwość wjazdu na lewy „powszechny” pas – to zachowanie całkowicie legalne i wręcz wymagane przez przepisy – nie wolno jechać buspasem, ale nie wolno też wymuszać pierwszeństwa! A zatem czekamy aż do skutku, zaś autobus czy taksówkarz... też czeka. Kto może jechać buspasem? Foto: Jan Jastrzębski / Auto Świat Szybkie przemieszczanie się autobusów miejskich to podstawowy cel tworzenia buspasów Autobusy, trolejbusy oraz inne pojazdy wykonujące odpłatne przewozy osób na regularnych liniach. Teoretycznie każdy pojazd, który wykonuje odpłatne i regularne przewozy osób może jechać po pasie dla autobusów, ale w praktyce takich pojazdów jest bardzo mało. Nie zaliczają się do nich taksówki, bo wprawdzie wykonują płatne przewozy, ale nieregularnie. Foto: Jan Jastrzębski / Auto Świat Taksówki mogą jeździć po buspasach, jeśli wynika to z napisów na znakach drogowych Taksówki – mogą jeździć po buspasach, o ile jest to wyraźnie zaznaczone na znakach drogowych. W niektórych miastach są buspasy przeznaczone wyłącznie dla autobusów, ewentualnie dozwolony jest wjazd na buspas taksówki, jednak tylko wtedy, gdy wiezie ona pasażera. Mandaty dla taksówkarzy nadużywających nielegalnie buspasów nie są rzadkością. Motocykle – na podobnej zasadzie jak taksówki – mogą korzystać z buspasa za zgodą zarządcy danego odcinka drogi wyrażoną znakami. Takie zezwolenia są dość częste ze względów bezpieczeństwa i niewielkiego „obłożenia” buspasa przez jednoślady. Uwaga: prawo do jazdy motocyklem po buspasie nie oznacza prawa do korzystania z niego, gdy jedziemy motorowerem! Samochody na prąd – mogą korzystać z buspasa na podstawie ustawy – czyli żadne znaki nie są potrzebne. Mogą jednak być ustanawiane ograniczenia dotyczące minimalnej liczby osób znajdujących się w pojeździe elektrycznym korzystającym z buspasa. Prawo do jazdy buspasem dla elektryków ma też ramy czasowe: obowiązuje do 2026 roku (co oczywiście może się zmienić) Foto: Auto Świat Samochody elektryczne na razie mogą korzystać z busoasów nawet w sytuacji, gdy nie są w żaden sposób oznaczone Rowery – teoretycznie mogłyby korzystać z buspasów na zasadzie wyłączeń analogicznych do tych, które stosuje się wobec taksówek, motocykli, itp., jednak zarządcy dróg niechętnie wpuszczają rowery na buspasy. Rower jeździ wolno i spowalnia ruch autobusu. Proste? Jednocześnie są miejsca (np. w Warszawie), gdzie buspas wyznaczony jest na drodze dwupasmowej bez wydzielonej drogi dla rowerów. To jak ma jechać rowerzysta? Zgodnie z prawem: lewym pasem. Jednocześnie jazda rowerem zbyt blisko buspasa jest niebezpieczna, a zatem rowerzysta odsuwa się trochę na lewo i… zapomnij o wyprzedzeniu autem prawidłowo jadącego roweru! Bez sensu, ale takie jest prawo. Wszyscy – poza godzinami działania buspasa można korzystać z niego bez ograniczeń. Godziny obowiązywania buspasa podane są na znakach – w przypadku każdego odcinka drogi mogą być to inne godziny, buspas może też działać całodobowo. Kto jeszcze i kiedy może? Foto: Auto Świat Zazwyczaj organizacja ruchu przewiduje możliwość skrętu w prawo albo zjazd z drogi, nawet jeśli koliduje to z buspasem Najczęściej pasy dla autobusów wyznaczane są na prawych pasach ruchu, co jednak nie może uniemożliwiać skrętu w prawo czy też dojazdu do posesji po prawej stronie drogi. Z tego względu w takich miejscach albo pojawiają się linie przerywane oddzielające buspas od drugiego pasa, umożliwiające legalny wjazd na buspas i skręt, albo zezwolenia na korzystanie z buspasa dla ruchu lokalnego (czyli dla aut, które skręcają) na całym jego odcinku. Uwaga: wjeżdżając na buspas, należy ustąpić pierwszeństwa pojazdom, które się na nim już znajdują (nawet nielegalnie). Obowiązuje też zasada niepodlegająca negocjacji: nie wolno przecinać linii ciągłej. Jak ścigają za nadużywanie buspasów? Wbrew pozorom kontrole na pasach dla autobusów pojawiają się dość często, bo to dla służb „łatwy chleb”: w „łapankach” biorą udział np. pojazdy nagrywające ruch na buspasie (policja czeka dalej) albo fotoradary, alby tylko policjanci z lizakami. Możliwa kara? Za samo nieuprawnione korzystanie z buspasa jest to mandat w wysokości 100 zł i 1 punkt karny. Za przecięcie linii ciągłej to dodatkowe 100 zł i dodatkowy 1 punkt karny (jeśli na buspas wjechaliśmy, przecinając ciągłą linię). Mandatu można uniknąć, jeśli potrafimy wykazać „stan wyższej konieczności”. Naruszenie przepisu Wysokość mandatu według taryfikatora Liczba punktów karnych według taryfikatora Niestosowanie się do znaków D-11 i D-12 „początek pasa ruchu dla autobusów” lub D-12 „pas ruchu dla autobusów” oraz P-22 „Bus” 100 zł 1 punkt karny Niestosowanie się do znaków P-2 „linia pojedyncza ciągła” 100 zł 1 punkt karny Niestosowanie się do znaków P-3 „linia jednostronnie przerywana” 200 zł 1 punkt karny A co z pasami dla rowerów? Foto: Auto Świat Motorower nie może poruszać się pasem dla rowerów – taryfikator przewiduje za to mandat w wysokości 100 zł W miastach pojawiają się coraz częściej pasy dla rowerów, z których – na podobnej zasadzie jak z pasów dla autobusów – korzystają nielegalnie inni uczestnicy ruchu: motorowerzyści, motocykliści, kierujący hulajnogami, itp. Jazda motorowerem po pasie dla rowerów zagrożona jest taką samą karą jak jazda nieuprawnionym pojazdem po buspasie: taryfikator przewiduje mandat w wysokości 100 zł. Warto mieć świadomość, że taki sam mandat należy się jadącym pasem dla rowerów na hulajnodze – to, że są plany zrównania hulajnogistów z rowerzystami to są tylko plany, a na razie hulajnoga nie jest rowerem i nie ma prawa znaleźć się na drodze dla rowerów. 5a) pas ruchu dla rowerów - część jezdni przeznaczoną do ruchu rowerów w jednym kierunku, oznaczoną odpowiednimi znakami drogowymi; 5b) śluza dla rowerów - część jezdni na wlocie skrzyżowania na całej szerokości jezdni lub wybranego pasa ruchu przeznaczona do zatrzymania rowerów w celu zmiany kierunku jazdy lub Korytarz życia Zadanie egzaminacyjne Arkusz w ruchu drogowym. Najczęściej popełnianym błędem jest:– nieustąpienie pierwszeństwa podczas włączania się do ruchu, następuje przerwanie egzaminu na podstawie Tabeli 1 poz. – zajęcie niewłaściwej pozycji na drodze,– brak włączenia kierunkowskazu, się do ruchu następuje przy rozpoczynaniu jazdy po postoju lub zatrzymaniu się niewynikającym z warunków lub przepisów ruchu drogowego oraz przy wjeżdżaniu:1) na drogę z nieruchomości, z obiektu przydrożnego lub dojazdu do takiego obiektu, z drogi niebędącej drogą publiczną oraz ze strefy zamieszkania;2) na drogę z pola lub na drogę twardą z drogi gruntowej;3) na jezdnię z pobocza, z chodnika lub z pasa ruchu dla pojazdów powolnych;4) pojazdem szynowym – na drogę z zajezdni lub na jezdnię z pętli. pojazdem, włączając się do ruchu, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność oraz ustąpić pierwszeństwa innemu pojazdowi lub uczestnikowi ruchu. Komentarz – wyjeżdżając ze strefy ruchu – włączasz się do ruchu. 16a) strefa ruchu – obszar obejmujący co najmniej jedną drogę wewnętrzną, na który wjazdy i wyjazdy oznaczone są odpowiednimi znakami drogowymi; Art. w ustawie określenia oznaczają:23) ustąpienie pierwszeństwa – powstrzymanie się od ruchu, jeżeli ruch mógłby zmusić kierującego do zmiany kierunku lub pasa ruchu albo istotnej zmiany prędkości, pieszego – do zatrzymania się, zwolnienia lub przyspieszenia kroku, a osobę poruszającą się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch – do zatrzymania się, zmiany kierunku albo istotnej zmiany prędkości;” Przykład – wyjazd z WORDu Po wyjeździe w lewo zajmujesz odpowiedni pas zgodnie z poleceniem egzaminatora. Zajmowanie właściwej pozycji na drodze Zadanie egzaminacyjne Arkusz pojazdem obowiązuje ruch pojazdem, korzystając z drogi dwujezdniowej, jest obowiązany jechać po prawej jezdni; pojazdem, korzystając z jezdni dwukierunkowej co najmniej o czterech pasach ruchu, jest obowiązany zajmować pas ruchu znajdujący się na prawej połowie pojazdem jest obowiązany jechać możliwie blisko prawej krawędzi jezdni. Jeżeli pasy ruchu na jezdni są wyznaczone, nie może zajmować więcej niż jednego czasie jazdy egzaminacyjnej jeździmy zawsze prawym pasem egzaminowana sama podejmuje decyzję do zajęcia prawego pasa. właściwej pozycji na drodze i ustalenie pierwszeństwa na takim skrzyżowaniu. Zajęcie pozycji na drodze na takim rodzaju skrzyżowania. Kryterium jazda lewym pasem ruchu gdy prawy jest wolny, jest błędem. Korytarz życia Art. 9. 1. Uczestnik ruchu i inna osoba znajdująca się na drodze są obowiązani ułatwić przejazd pojazdu uprzywilejowanego, w szczególności przez niezwłoczne usunięcie się z jego drogi, a w razie potrzeby zatrzymanie W warunkach zwiększonego natężenia ruchu pojazdów utrudniającego swobodny przejazd pojazdu uprzywilejowanego w celu umożliwienia swobodnego przejazdu tego pojazdu:1) na jezdni z dwoma pasami ruchu w tym samym kierunku kierujący pojazdem poruszający się lewym pasem ruchu jest obowiązany usunąć się z drogi przejazdu pojazdu uprzywilejowanego przez zjechanie jak najbliżej lewej krawędzi pasa ruchu, a kierujący pojazdem poruszający się prawym pasem ruchu jest obowiązany usunąć się z drogi przejazdu pojazdu uprzywilejowanego przez zjechanie jak najbliżej prawej krawędzi pasa ruchu;2) na jezdni z więcej niż dwoma pasami ruchu w tym samym kierunku kierujący pojazdem poruszający się skrajnym lewym pasem ruchu jest obowiązany usunąć się z drogi przejazdu pojazdu uprzywilejowanego przez zjechanie jak najbliżej lewej krawędzi pasa ruchu, a kierujący pojazdami poruszający się pozostałymi pasami ruchu są obowiązani usunąć się z drogi przejazdu pojazdu uprzywilejowanego przez zjechanie jak najbliżej prawej krawędzi pasów Kierującemu pojazdem innym niż uprzywilejowany zabrania się korzystania z drogi przejazdu pojazdu uprzywilejowanego utworzonej w sposób, o którym mowa w ust. 2. Kierujący pojazdem może kontynuować jazdę po uprzednio zajmowanym pasie ruchu po przejeździe pojazdu Przepisu ust. 3 nie stosuje się do pojazdów zarządców dróg lub pomocy drogowej biorących udział w akcji ratowniczej.

Rowerzyście zabrania się: jechać po jezdni obok innego uczestnika ruchu, za wyjątkiem jazdy obok innego roweru lub motoroweru, jeżeli nie zagraża bezpieczeństwu ruchu drogowego; kierowania rowerem w stanie nietrzeźwości, w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu. korzystania podczas jazdy z telefonu

Włączanie się do ruchu należy do codziennie wykonywanych przez kierowców czynności. Każdy kierowca to robi, ale nie każdy wie, jak powinien się wtedy zachować. Szczególny kłopot może być z rowerzystami, autobusami i trolejbusami. Jak włączać się prawidłowo?Ten scenariusz zna każdy, kto chociaż raz widział w internecie filmy z wymuszaniem pierwszeństwa – kierowca wyjeżdża ze strefy ruchu lub zamieszkania i zajeżdża drogę uczestnikowi ruchu, który porusza się już po jezdni. Kraksa gotowa i kłopotów całkiem sporo. Dlatego lepiej zachowywać ostrożność, znać przepisy i umieć je stosować na drodze. Jak powinno przebiegać włączanie się do ruchu w różnych sytuacjach drogowych?Co to jest włączanie się do ruchu?Kodeks drogowy w artykule 17. określa, że włączanie się do ruchu pojazdów następuje w momencie:● rozpoczęcia jazdy po zatrzymaniu lub postoju;● wjazdu na pas ruchu ze strefy zamieszkania i ruchu;● wyjazdu z terenu prywatnego lub innej nieruchomości;● opuszczenia chodnika, pobocza lub pasa ruchu dla pojazdów powolnych (d-14).Kiedy rowerzysta włącza się do ruchu…Osoby poruszające się na rowerach są coraz bardziej widoczne dzięki kamizelkom i odblaskom. Jednak kierowcę może zaskoczyć nagłe pojawienie się takiej osoby na pasie ruchu. Kiedy następuje włączanie się do ruchu rowerem? Są to wszystkie momenty, gdy osoba jadąca na rowerze ma zamiar wjechać na jezdnię. Wyjątek jest wtedy, gdy taka osoba porusza się po przejeździe dla rowerzystów.…i kończy się ścieżka rowerowaCzasem droga rowerowa nagle się kończy i zdaje się naturalnie zbiegać na pas ruchu. Czy w takiej sytuacji kierujący rowerem może nadaj jechać, jak gdyby nigdy nic? Nie! W tym momencie następuje włączanie się do ruchu. Rowerzysta ma obowiązek zachować szczególną ostrożność i musi ustąpić pierwszeństwa tym, którzy są na danym pasie się do ruchu z pasa rozbiegowegoTa sytuacja wymaga od ciebie znajomości przepisów i tego, byś uwzględnił warunki drogowe. Jeśli jeszcze raz przeczytasz, czym jest włączanie się do ruchu, zauważysz, że pas włączania nie należy do definicji. Dlatego kierowca poruszający się nim nie ma obowiązku ustępować pierwszeństwa innym robić, gdy pojawi się pas przeplatania?Sytuacja jest jeszcze trudniejsza, gdy na jezdni pojawi się pas przeplatania. Wtedy kierowca poruszający się skrajnym prawym pasem nie mógłby włączyć się do ruchu, gdyby inni nie umożliwili mu wjazdu na lewy pas. Sam przez to uniemożliwiałby przejazd pojazdom, które chciałyby w danym miejscu zjechać z rozbiegowy – pierwszeństwo przejazduJeśli jedziesz pasem rozbiegowym, musisz wykorzystać go w pełni, by rozpędzić pojazd. Włączanie się do ruchu powinno następować na samym końcu pasa, już po wcześniejszym rozpędzeniu pojazdu. W tym momencie, jeśli istnieje taka możliwość, kierujący pojazdem na pasie może zjechać na lewy pas. Umożliwia w ten sposób wjazd pojazdowi znajdującemu się na pasie rozbiegowy, czyli miejsce na rozbieg autaWłączanie się do ruchu na autostradzie lub ekspresówce jest o tyle ważne, że pojazdy poruszają się ze znaczną prędkością. Dlatego wykorzystuj cały dostępny pas rozbiegowy, żeby rozpędzić pojazd. Nie zjeżdżaj na lewy pas zaraz po tym, jak wjedziesz na pas rozbiegowy ani nie zatrzymuj się na się do ruchu autobusu miejskiegoPrzedstawiamy teraz inną sytuację, gdy włączanie się do ruchu stanowi zagwozdkę. W rozwiniętych infrastrukturalnie miastach istnieją zatoczki dla autobusów miejskich, które są umieszczone obok jezdni. Kiedy kierowca autobusu chce wypuścić pasażerów lub umożliwić im wejście do środka transportu, zjeżdża z pasa ruchu i zatrzymuje się na zatoczce. Co wtedy, gdy chce się znowu znaleźć na jezdni?Włączanie się do ruchu a zatoczka autobusowaPowinien zasygnalizować to kierunkowskazem, a kierowcy pojazdów muszą ustąpić mu pierwszeństwa. Podczas włączania się do ruchu obowiązuje zasada zachowania ostrożności nawet dla tych, którzy mają pierwszeństwo. Kierowca autobusu nie może wjechać na drogę, zanim się upewni, że może to zrobić. Nie powinien liczyć, że każdy nagle się przed nim kto ma pierwszeństwoPodobnie rzecz ma się z trolejbusami, które wjeżdżają z zatoczki i pojazdami szynowymi wyjeżdżającymi z pętli. Musisz zrobić to samo, gdy manewr włączania się do ruchu wykonuje autobus szkolny. Ustąpienie pierwszeństwa autobusowi szkolnemu jest obowiązkiem szkolny czy zwykły autobus?Kwestia z autobusem szkolnym jest o tyle interesująca, że nie każdy pojazd przewożący dzieci jest traktowany jako autobus szkolny w świetle prawa. Przepisy (Art. 2, pkt 41a ustawy Prawo o ruchu drogowym) mówią następująco: „Autobus szkolny – autobus przeznaczony do przewozu dzieci do szkoły, barwy pomarańczowej, oznaczony z przodu i z tyłu prostokątnymi tablicami barwy białej, z napisem barwy czarnej ‘autobus szkolny’”.Włączanie się do ruchu – rozsądek i bezpieczeństwoPodczas włączania się do ruchu powinieneś przede wszystkim dostosować stylu i prędkość jazdy do warunków na drodze. Czasem lepiej jest zrezygnować z przysługującego prawa pierwszeństwa, jeśli konsekwencjami miałyby być kraksa lub nie każdy jest tego samego zdania i na drogach można spotkać kierowców uparcie egzekwujących swoje przywileje. I w zasadzie nie można tego zabronić. Jednak rozsądek podpowiada, że lepiej jest czasem zwyczajnie odpuścić. Przynosi to najwięcej korzyści wszystkim uczestnikom ruchu. Jak widzisz, niuansów związanych z włączaniem się do ruchu jest sporo. Nie tylko kierowcy samochodów i autobusów, lecz również rowerzyści powinni znać przepisy dotyczące pierwszeństwa. Nic jednak nie zastąpi zdrowego rozsądku i wzajemnego zrozumienia na drodze. 3)na jezdnię z pobocza, z chodnika lub z pasa ruchu dla pojazdów powolnych; 3a)na jezdnię lub pobocze z drogi dla rowerów, z wyjątkiem wjazdu na przejazd dla rowerzystów lub pas ruchu dla rowerów; 4)pojazdem szynowym - na drogę z zajezdni lub na jezdnię z pętli. Na podstawie art. 14 pkt 1, art. 17 ust. 3 i 4, art. 20 ust. 2 i 5 i art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 27 listopada 1961 r. o bezpieczeństwie i porządku ruchu na drogach publicznych (Dz. U. Nr 53, poz. 295) zarządza się, co następuje: 1 § 2 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 2 § 3 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 3 § 3 ust. 4 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 4 § 5 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 5 § 7 ust. 7 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 6 § 24 ust. 8 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 7 § 25 ust. 2 pkt 1 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 8 § 25 ust. 2 pkt 2 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 9 § 37 ust. 4 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 10 § 38 ust. 4 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 11 § 40 ust. 4 pkt 4 zmieniony przez § 1 pkt 1 lit. a) rozporządzenia z dnia 6 maja 1976 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lipca 1976 r. 12 § 40 ust. 6a dodany przez § 1 pkt 1 lit. b) rozporządzenia z dnia 6 maja 1976 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lipca 1976 r. 13 § 42 ust. 9 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 14 § 42 ust. 10 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 15 § 44 ust. 3 zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 16 § 44 ust. 5 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 17 § 50 ust. 1 pkt 5 zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 18 § 51 pkt 2 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 19 § 52 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 20 § 60 ust. 6 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 21 § 64 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 22 § 66 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 23 § 70 ust. 4 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 24 § 80 ust. 2 pkt 3 lit. b) zmieniona przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 25 § 80 ust. 4 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 26 § 84 ust. 2 pkt 1 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 27 § 84 ust. 3 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 28 § 85 ust. 1 pkt 2 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 29 § 85 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 30 § 86 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 31 § 123 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 32 § 124 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 33 § 125 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 34 § 127 ust. 3 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 35 § 129 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 36 § 130 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 37 § 134 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 38 § 136 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 39 § 136 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 40 § 138 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 41 § 139 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 42 § 140 ust. 2 pkt 2 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 43 § 140 ust. 3 pkt 3 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 44 § 142 ust. 5 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 45 § 143 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 46 § 145 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 47 § 145 ust. 5 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 48 § 147 ust. 4 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 49 § 148 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 50 § 150 ust. 3 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 51 § 151 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 52 § 152 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 53 § 153 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 54 § 156 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 55 § 157 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 56 § 158 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 57 § 160 zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 15 grudnia 1972 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1973 r. 58 § 163 zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 15 grudnia 1972 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1973 r. 59 § 165 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 15 grudnia 1972 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1973 r. 60 § 166 zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 15 grudnia 1972 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1973 r. 61 § 174 ust. 4 zmieniony przez § 1 pkt 2 lit. a) rozporządzenia z dnia 6 maja 1976 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lipca 1976 r. 62 § 174 ust. 5 zmieniony przez § 1 pkt 2 lit. a) rozporządzenia z dnia 6 maja 1976 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lipca 1976 r. 63 § 174 ust. 6 pkt 1 zmieniony przez § 1 pkt 2 lit. b) tiret pierwsze rozporządzenia z dnia 6 maja 1976 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lipca 1976 r. 64 § 174 ust. 6 pkt 8 dodany przez § 1 pkt 2 lit. b) tiret drugie rozporządzenia z dnia 6 maja 1976 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lipca 1976 r. 65 § 174 ust. 6 pkt 9 dodany przez § 1 pkt 2 lit. b) tiret drugie rozporządzenia z dnia 6 maja 1976 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lipca 1976 r. 66 § 174 ust. 6 pkt 10 dodany przez § 1 pkt 2 lit. b) tiret drugie rozporządzenia z dnia 6 maja 1976 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lipca 1976 r. 67 § 174 ust. 7 pkt 1 zmieniony przez § 1 pkt 2 lit. c) rozporządzenia z dnia 6 maja 1976 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lipca 1976 r. 68 § 174 ust. 7 pkt 2 zmieniony przez § 1 pkt 2 lit. c) rozporządzenia z dnia 6 maja 1976 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lipca 1976 r. 69 § 174 ust. 9 pkt 1 zmieniony przez § 1 pkt 2 lit. d) tiret pierwsze rozporządzenia z dnia 6 maja 1976 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lipca 1976 r. 70 § 174 ust. 9 pkt 7 dodany przez § 1 pkt 2 lit. d) tiret drugie rozporządzenia z dnia 6 maja 1976 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lipca 1976 r. 71 § 178 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 72 § 189 ust. 2 pkt 5 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 73 § 189 ust. 3 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 74 § 190 ust. 3 zmieniony przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 15 grudnia 1972 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1973 r. 75 § 190 ust. 6 zmieniony przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 15 grudnia 1972 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1973 r. 76 § 191 zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 15 grudnia 1972 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1973 r. 77 § 192 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 15 grudnia 1972 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1973 r. 78 § 192 ust. 3 zmieniony przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 15 grudnia 1972 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1973 r. 79 § 192 ust. 8 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 80 § 194 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 4 rozporządzenia z dnia 15 grudnia 1972 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1973 r. 81 § 194 ust. 2 pkt 1 zmieniony przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 82 § 195 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 4 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 83 § 196 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 5 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 84 § 196 ust. 3 zmieniony przez § 1 pkt 5 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 85 § 197 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 6 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 86 § 198 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 6 rozporządzenia z dnia 15 grudnia 1972 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1973 r. 87 § 198 ust. 2 pkt 3 zmieniony przez § 1 pkt 7 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 88 § 200 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 7 lit. a) rozporządzenia z dnia 15 grudnia 1972 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1973 r. 89 § 200 ust. 3 dodany przez § 1 pkt 7 lit. b) rozporządzenia z dnia 15 grudnia 1972 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1973 r. 90 § 201 ust. 4 dodany przez § 1 pkt 8 rozporządzenia z dnia 15 grudnia 1972 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1973 r. 91 § 202 ust. 1 skreślony przez § 1 pkt 8 lit. a) rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 92 § 202 ust. 4 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 93 § 202 ust. 9:- zmieniony przez § 1 pkt 9 rozporządzenia z dnia 15 grudnia 1972 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1973 r. - zmieniony przez § 1 pkt 8 lit. b) rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. - zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 94 § 202a:- dodany przez § 1 pkt 10 rozporządzenia z dnia 15 grudnia 1972 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1973 r. - zmieniony przez § 1 pkt 9 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 95 § 204 ust. 1 skreślony przez § 1 pkt 10 lit. a) rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 96 § 204 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 10 lit. b) rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 97 § 204 ust. 4 skreślony przez § 1 pkt 10 lit. a) rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 98 § 204 ust. 5 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 99 § 206 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 100 § 208 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 101 § 209 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 11 rozporządzenia z dnia 15 grudnia 1972 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1973 r. 102 § 209 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 11 i 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 103 § 210 zmieniony przez § 1 pkt 12 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 104 § 211 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 105 § 212 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 106 § 213 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 107 § 214 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 108 § 215 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 13 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 109 § 216 ust. 1 pkt 3:- skreślony przez § 1 pkt 14 rozporządzenia z dnia 15 grudnia 1972 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1973 r. - dodany przez § 1 pkt 14 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 110 § 216 ust. 3 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 111 § 216 ust. 4 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 112 § 216 ust. 5 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 113 § 218 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 114 § 220 ust. 1 pkt 2 lit. b) zmieniona przez § 1 pkt 15 lit. a) rozporządzenia z dnia 15 grudnia 1972 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1973 r. 115 § 220 ust. 2 pkt 1 zmieniony przez § 1 pkt 15 lit. b) rozporządzenia z dnia 15 grudnia 1972 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1973 r. 116 § 221 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 117 § 221 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 118 § 221 ust. 4 dodany przez § 1 pkt 16 rozporządzenia z dnia 15 grudnia 1972 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1973 r. 119 § 225 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 120 § 226 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 121 § 226 ust. 3 skreślony przez § 1 pkt 15 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 122 § 226 ust. 4 skreślony przez § 1 pkt 15 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 123 § 227 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 16 lit. a) rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 124 § 227 ust. 3 skreślony przez § 1 pkt 16 lit. b) rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 125 § 229 zmieniony przez § 1 pkt 17 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 126 § 230 zmieniony przez § 1 pkt 18 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 127 § 231 zmieniony przez § 1 pkt 18 i 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 128 § 233 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 129 § 233 ust. 3 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r. 130 § 237 ust. 1 pkt 11a dodany przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 6 maja 1976 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lipca 1976 r. 131 Załącznik nr 2:- zmieniony przez § 1 pkt 17 rozporządzenia z dnia 15 grudnia 1972 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1973 r. - zmieniony przez § 1 pkt 19 i 20 rozporządzenia z dnia 7 czerwca 1974 r. ( zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 1974 r.

na jezdnię z pobocza, z chodnika lub z pasa ruchu dla pojazdów powolnych; na jezdnię lub pobocze z drogi dla rowerów, z wyjątkiem wjazdu na przejazd dla rowerzystów lub pas ruchu dla rowerów; pojazdem szynowym – na drogę z zajezdni lub na jezdnię z pętli. 2.

Zasady ogólne Art. 16. 1. Kierującego pojazdem obowiązuje ruch prawostronny. 2. Kierujący pojazdem, korzystając z drogi dwujezdniowej, jest obowiązany jechać po prawej jezdni; do jezdni tych nie wlicza się jezdni przeznaczonej do dojazdu do nieruchomości położonej przy drodze. 3. Kierujący pojazdem, korzystając z jezdni dwukierunkowej co najmniej o czterech pasach ruchu, jest obowiązany zajmować pas ruchu znajdujący się na prawej połowie jezdni. 4. Kierujący pojazdem jest obowiązany jechać możliwie blisko prawej krawędzi jezdni. Jeżeli pasy ruchu na jezdni są wyznaczone, nie może zajmować więcej niż jednego pasa. 5. Kierujący pojazdem zaprzęgowym, rowerem, motorowerem, wózkiem ręcznym oraz osoba prowadząca pojazd napędzany silnikiem są obowiązani poruszać się po poboczu, chyba że nie nadaje się ono do jazdy lub ruch pojazdu utrudniałby ruch pieszych. 6. Kierujący pojazdem znajdującym się na części jezdni, po której jeżdżą pojazdy szynowe, jest obowiązany ustąpić miejsca nadjeżdżającemu pojazdowi szynowemu. Oddział 2 Włączanie się do ruchu Art. 17. 1. Włączanie się do ruchu następuje przy rozpoczynaniu jazdy po postoju lub zatrzymaniu się niewynikającym z warunków lub przepisów ruchu drogowego oraz przy wjeżdżaniu: - na drogę z nieruchomości, z obiektu przydrożnego lub dojazdu do takiego obiektu, z drogi niebędącej drogą publiczną oraz ze strefy zamieszkania; - na drogę z pola lub na drogę twardą z drogi gruntowej; - na jezdnię z pobocza, z chodnika lub z pasa ruchu dla pojazdów powolnych; a) na jezdnię lub pobocze z drogi dla rowerów, z wyjątkiem wjazdu na przejazd dla rowerzystów; - pojazdem szynowym - na drogę z zajezdni lub na jezdnię z pętli. 2. Kierujący pojazdem, włączając się do ruchu, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność oraz ustąpić pierwszeństwa innemu pojazdowi lub uczestnikowi ruchu. Art. 18. 1. Kierujący pojazdem, zbliżając się do oznaczonego przystanku autobusowego (trolejbusowego) na obszarze zabudowanym, jest obowiązany zmniejszyć prędkość, a w razie potrzeby zatrzymać się, aby umożliwić kierującemu autobusem (trolejbusem) włączenie się do ruchu, jeżeli kierujący takim pojazdem sygnalizuje kierunkowskazem zamiar zmiany pasa ruchu lub wjechania z zatoki na jezdnię. 2. Kierujący autobusem (trolejbusem), o którym mowa w ust. 1, może wjechać na sąsiedni pas ruchu lub na jezdnię dopiero po upewnieniu się, że nie spowoduje to zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego. Art. 18a. 1. Kierujący pojazdem, zbliżając się do miejsca postoju autobusu szkolnego, jest obowiązany: - zatrzymać się, o ile kierujący tym autobusem podał sygnał zatrzymania; - zmniejszyć prędkość, a w razie potrzeby zatrzymać się, aby umożliwić kierującemu tym autobusem wjazd na jezdnię lub sąsiedni pas ruchu, o ile sygnalizuje on zamiar wykonania takiego manewru. 2. Kierujący autobusem szkolnym w sytuacji, o której mowa w ust. 1, może wjechać na sąsiedni pas ruchu lub jezdnię dopiero po upewnieniu się, że nie spowoduje to zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego. Oddział 3 Prędkość i hamowanie Art. 19. 1. Kierujący pojazdem jest obowiązany jechać z prędkością zapewniającą panowanie nad pojazdem, z uwzględnieniem warunków, w jakich ruch się odbywa, a w szczególności: rzeźby terenu, stanu i widoczności drogi, stanu i ładunku pojazdu, warunków atmosferycznych i natężenia ruchu. 2. Kierujący pojazdem jest obowiązany: - jechać z prędkością nieutrudniającą jazdy innym kierującym; - hamować w sposób niepowodujący zagrożenia bezpieczeństwa ruchu lub jego utrudnienia; - utrzymywać odstęp niezbędny do uniknięcia zderzenia w razie hamowania lub zatrzymania się poprzedzającego pojazdu. 3. Poza obszarem zabudowanym, na jezdniach dwukierunkowych o dwóch pasach ruchu, kierujący pojazdem objętym indywidualnym ograniczeniem prędkości albo pojazdem lub zespołem pojazdów o długości przekraczającej 7 m jest obowiązany utrzymywać taki odstęp od pojazdu silnikowego znajdującego się przed nim, aby inne wyprzedzające pojazdy mogły bezpiecznie wjechać w lukę utrzymywaną między tymi pojazdami. Przepisu tego nie stosuje się, jeżeli kierujący pojazdem przystępuje do wyprzedzania lub gdy wyprzedzanie jest zabronione. 4. Poza obszarem zabudowanym w tunelach o długości przekraczającej 500 m, kierujący pojazdem jest obowiązany utrzymywać odstęp od poprzedzającego pojazdu nie mniejszy niż: - 50 m - jeżeli kieruje pojazdem o dopuszczalnej masie całkowitej nie przekraczającej 3,5 t lub autobusem; - 80 m - jeżeli kieruje zespołem pojazdów lub pojazdem niewymienionym w pkt 1. 5. Organ zarządzający ruchem na drogach może zmniejszyć lub zwiększyć za pomocą znaków drogowych dopuszczalny odstęp, o którym mowa w ust. 4, w zależności od obowiązującej w tunelu dopuszczalnej prędkości. Art. 20. 1. Prędkość dopuszczalna pojazdu lub zespołu pojazdów na obszarze zabudowanym w godzinach wynosi 50 km/h, z zastrzeżeniem ust. 2. 1a. Prędkość dopuszczalna pojazdu lub zespołu pojazdów na obszarze zabudowanym w godzinach 2300-500 wynosi 60 km/h, z zastrzeżeniem ust. 2. 2. Prędkość dopuszczalna pojazdu lub zespołu pojazdów w strefie zamieszkania wynosi 20 km/h. 3. Prędkość dopuszczalna poza obszarem zabudowanym, z zastrzeżeniem ust. 4 i 5, wynosi w przypadku: - samochodu osobowego, motocykla lub samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 t: - na autostradzie - 130 km/h, - na drodze ekspresowej dwujezdniowej - 110 km/h, - na drodze ekspresowej jednojezdniowej oraz na drodze dwujezdniowej co najmniej o dwóch pasach przeznaczonych dla każdego kierunku ruchu - 100 km/h, - na pozostałych drogach - 90 km/h; zespołu pojazdów lub pojazdu niewymienionego w pkt 1: - na autostradzie, drodze ekspresowej lub drodze dwujezdniowej co najmniej o dwóch pasach przeznaczonych dla każdego kierunku ruchu - 80 km/h, - na pozostałych drogach - 70 km/h. 4. Dopuszczalna prędkość autobusu spełniającego dodatkowe warunki techniczne określone w przepisach, o których mowa w art. 66 ust. 5, na autostradzie i drodze ekspresowej wynosi 100 km/h. 5. (uchylony). 6. Prędkość dopuszczalna niektórych pojazdów, z zastrzeżeniem ust. 2, wynosi: - ciągnika rolniczego (również z przyczepą) - 30 km/h; - pojazdu z urządzeniem wystającym do przodu więcej niż 1,5 m od siedzenia dla kierującego - 30 km/h na obszarze zabudowanym i 60 km/h poza obszarem zabudowanym; - motocykla (również z przyczepą) i motoroweru, którymi przewozi się dziecko w wieku do 7 lat - 40 km/h. Art. 21. 1. Organ zarządzający ruchem na drogach może zmniejszyć lub zwiększyć, za pomocą znaków drogowych, prędkość dopuszczalną pojazdów obowiązującą na obszarze zabudowanym. 2. Prędkość dopuszczalna, o której mowa w ust. 1, może być: - zmniejszona - jeżeli warunki bezpieczeństwa ruchu na drodze lub jej odcinku za tym przemawiają; - zwiększona - jeżeli warunki ruchu na drodze lub jej odcinku zapewniają zachowanie bezpieczeństwa ruchu. 3. Organ zarządzający ruchem na drogach może zmniejszyć, za pomocą znaków drogowych, prędkość dopuszczalną pojazdów obowiązującą poza obszarem zabudowanym, jeżeli warunki bezpieczeństwa ruchu na drodze lub jej odcinku za tym przemawiają. 4. Organ rejestrujący pojazd może ustalić dla indywidualnego pojazdu dopuszczalną prędkość niższą niż określona w art. 20, jeżeli jest to uzasadnione konstrukcją lub stanem technicznym pojazdu. Ograniczenie prędkości należy uwidocznić na znaku umieszczonym z tyłu pojazdu. Oddział 4 Zmiana kierunku jazdy lub pasa ruchu Art. 22. 1. Kierujący pojazdem może zmienić kierunek jazdy lub zajmowany pas ruchu tylko z zachowaniem szczególnej ostrożności. 2. Kierujący pojazdem jest obowiązany zbliżyć się: - do prawej krawędzi jezdni - jeżeli zamierza skręcić w prawo; - do środka jezdni lub na jezdni o ruchu jednokierunkowym do lewej jej krawędzi - jeżeli zamierza skręcić w lewo. 3. Przepisu ust. 2 nie stosuje się, jeżeli wymiary pojazdu uniemożliwiają skręcenie zgodnie z zasadą określoną w tym przepisie lub dopuszczalna jest jazda wyłącznie w jednym kierunku. 4. Kierujący pojazdem, zmieniając zajmowany pas ruchu, jest obowiązany ustąpić pierwszeństwa pojazdowi jadącemu po pasie ruchu, na który zamierza wjechać, oraz pojazdowi wjeżdżającemu na ten pas z prawej strony. 5. Kierujący pojazdem jest obowiązany zawczasu i wyraźnie sygnalizować zamiar zmiany kierunku jazdy lub pasa ruchu oraz zaprzestać sygnalizowania niezwłocznie po wykonaniu manewru. 6. Zabrania się zawracania: - w tunelu, na moście, wiadukcie lub drodze jednokierunkowej; - na autostradzie; - na drodze ekspresowej, z wyjątkiem skrzyżowania lub miejsca do tego przeznaczonego; - w warunkach, w których mogłoby to zagrozić bezpieczeństwu ruchu na drodze lub ruch ten utrudnić. Oddział 5 Wymijanie, omijanie i cofanie Art. 23. 1. Kierujący pojazdem jest obowiązany: - przy wymijaniu zachować bezpieczny odstęp od wymijanego pojazdu lub uczestnika ruchu, a w razie potrzeby zjechać na prawo i zmniejszyć prędkość lub zatrzymać się; - przy omijaniu zachować bezpieczny odstęp od omijanego pojazdu, uczestnika ruchu lub przeszkody, a w razie potrzeby zmniejszyć prędkość; omijanie pojazdu sygnalizującego zamiar skręcenia w lewo może odbywać się tylko z jego prawej strony; - przy cofaniu ustąpić pierwszeństwa innemu pojazdowi lub uczestnikowi ruchu i zachować szczególną ostrożność, a w szczególności: - sprawdzić, czy wykonywany manewr nie spowoduje zagrożenia bezpieczeństwa ruchu lub jego utrudnienia, - upewnić się, czy za pojazdem nie znajduje się przeszkoda; w razie trudności w osobistym upewnieniu się kierujący jest obowiązany zapewnić sobie pomoc innej osoby. 2. Zabrania się cofania pojazdem w tunelu, na moście, wiadukcie, autostradzie lub drodze ekspresowej. Oddział 6 Wyprzedzanie Art. 24. 1. Kierujący pojazdem jest obowiązany przed wyprzedzaniem upewnić się w szczególności, czy: - ma odpowiednią widoczność i dostateczne miejsce do wyprzedzania bez utrudnienia komukolwiek ruchu; - kierujący, jadący za nim, nie rozpoczął wyprzedzania; - kierujący, jadący przed nim na tym samym pasie ruchu, nie zasygnalizował zamiaru wyprzedzania innego pojazdu, zmiany kierunku jazdy lub zmiany pasa ruchu. 2. Kierujący pojazdem jest obowiązany przy wyprzedzaniu zachować szczególną ostrożność, a zwłaszcza bezpieczny odstęp od wyprzedzanego pojazdu lub uczestnika ruchu. W razie wyprzedzania pojazdu jednośladowego lub kolumny pieszych odstęp ten nie może być mniejszy niż 1 m. 3. Kierujący pojazdem jest obowiązany przy wyprzedzaniu przejeżdżać z lewej strony wyprzedzanego pojazdu, z zastrzeżeniem ust. 4, 5 i 10. 4. Pojazd szynowy może być wyprzedzany tylko z prawej strony, chyba że położenie torów uniemożliwia takie wyprzedzanie lub wyprzedzanie odbywa się na jezdni jednokierunkowej. 5. Wyprzedzanie pojazdu lub uczestnika ruchu, który sygnalizuje zamiar skręcenia w lewo, może odbywać się tylko z jego prawej strony. 6. Kierującemu pojazdem wyprzedzanym zabrania się w czasie wyprzedzania i bezpośrednio po nim zwiększania prędkości. Kierujący pojazdem wolnobieżnym, ciągnikiem rolniczym lub pojazdem bez silnika jest obowiązany zjechać jak najbardziej na prawo i - w razie potrzeby - zatrzymać się w celu ułatwienia wyprzedzania. 7. Zabrania się wyprzedzania pojazdu silnikowego jadącego po jezdni: - przy dojeżdżaniu do wierzchołka wzniesienia; - na zakręcie oznaczonym znakami ostrzegawczymi; - na skrzyżowaniu, z wyjątkiem skrzyżowania o ruchu okrężnym lub na którym ruch jest kierowany. 8. Dopuszcza się wyprzedzanie w miejscach, o których mowa w ust. 7 pkt 1 i 2, na jezdni: - jednokierunkowej; - dwukierunkowej na odcinku z wyznaczonymi pasami ruchu, pod warunkiem że kierujący nie wjeżdża na część jezdni przeznaczoną do ruchu w kierunku przeciwnym - w miejscu, gdzie jest to zabronione znakami na jezdni. 9. Dopuszcza się wyprzedzanie w miejscu, o którym mowa w ust. 7 pkt 3, pojazdu sygnalizującego zamiar skręcenia, pod warunkiem że kierujący nie wjeżdża na część jezdni przeznaczoną do ruchu w kierunku przeciwnym. 10. Dopuszcza się wyprzedzanie z prawej strony na odcinku drogi z wyznaczonymi pasami ruchu, przy zachowaniu warunków określonych w ust. 1 i 7: - na jezdni jednokierunkowej; - na jezdni dwukierunkowej, jeżeli co najmniej dwa pasy ruchu na obszarze zabudowanym lub trzy pasy ruchu poza obszarem zabudowanym przeznaczone są do jazdy w tym samym kierunku. 11. Zabrania się wyprzedzania pojazdu uprzywilejowanego na obszarze zabudowanym. Oddział 7 Przecinanie się kierunków ruchu Art. 25. 1. Kierujący pojazdem, zbliżając się do skrzyżowania, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa pojazdowi nadjeżdżającemu z prawej strony, a jeżeli skręca w lewo - także jadącemu z kierunku przeciwnego na wprost lub skręcającemu w prawo. 2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do pojazdu szynowego, który ma pierwszeństwo w stosunku do innych pojazdów, bez względu na to, z której strony nadjeżdża. 3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się również w razie przecinania się kierunków ruchu poza skrzyżowaniem. 4. Kierującemu pojazdem zabrania się: - wjeżdżania na skrzyżowanie, jeżeli na skrzyżowaniu lub za nim nie ma miejsca do kontynuowania jazdy; - rozdzielania kolumny pieszych. Art. 26. 1. Kierujący pojazdem, zbliżając się do przejścia dla pieszych, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na przejściu. 2. Kierujący pojazdem, który skręca w drogę poprzeczną, jest obowiązany ustąpić pierwszeństwa pieszemu przechodzącemu na skrzyżowaniu przez jezdnię drogi, na którą wjeżdża. 3. Kierującemu pojazdem zabrania się: - wyprzedzania pojazdu na przejściu dla pieszych i bezpośrednio przed nim, z wyjątkiem przejścia, na którym ruch jest kierowany; - omijania pojazdu, który jechał w tym samym kierunku, lecz zatrzymał się w celu ustąpienia pierwszeństwa pieszemu; - jazdy wzdłuż po chodniku lub przejściu dla pieszych. 4. Kierujący pojazdem, przejeżdżając przez chodnik lub drogę dla pieszych, jest obowiązany jechać powoli i ustąpić pierwszeństwa pieszemu. 5. Przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio podczas jazdy po placu, na którym ze względu na brak wyodrębnienia jezdni i chodników ruch pieszych i pojazdów odbywa się po tej samej powierzchni. 6. Kierujący pojazdem jest obowiązany zachować szczególną ostrożność przy przejeżdżaniu obok oznaczonego przystanku tramwajowego nieznajdującego się przy chodniku. Jeżeli przystanek nie jest wyposażony w wysepkę dla pasażerów, a na przystanek wjeżdża tramwaj lub stoi na nim, kierujący jest obowiązany zatrzymać pojazd w takim miejscu i na taki czas, aby zapewnić pieszemu swobodne dojście do tramwaju lub na chodnik. Przepisy te stosuje się odpowiednio przy ruchu innych pojazdów komunikacji publicznej. 7. W razie przechodzenia przez jezdnię osoby niepełnosprawnej, używającej specjalnego znaku, lub osoby o widocznej ograniczonej sprawności ruchowej, kierujący jest obowiązany zatrzymać pojazd w celu umożliwienia jej przejścia. Art. 27. 1. Kierujący pojazdem, zbliżając się do przejazdu dla rowerzystów, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa rowerowi znajdującemu się na przejeździe. 2. (uchylony). 3. Kierujący pojazdem, przejeżdżając przez drogę dla rowerów poza jezdnią, jest obowiązany ustąpić pierwszeństwa rowerowi. 4. Kierującemu pojazdem zabrania się wyprzedzania pojazdu na przejeździe dla rowerzystów i bezpośrednio przed nim, z wyjątkiem przejazdu, na którym ruch jest kierowany. Art. 28. 1. Kierujący pojazdem, zbliżając się do przejazdu kolejowego oraz przejeżdżając przez przejazd, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność. Przed wjechaniem na tory jest on obowiązany upewnić się, czy nie zbliża się pojazd szynowy, oraz przedsięwziąć odpowiednie środki ostrożności, zwłaszcza jeżeli wskutek mgły lub z innych powodów przejrzystość powietrza jest zmniejszona. 2. Kierujący jest obowiązany prowadzić pojazd z taką prędkością, aby mógł go zatrzymać w bezpiecznym miejscu, gdy nadjeżdża pojazd szynowy lub gdy urządzenie zabezpieczające albo dawany sygnał zabrania wjazdu na przejazd. 3. Kierującemu pojazdem zabrania się: - objeżdżania opuszczonych zapór lub półzapór oraz wjeżdżania na przejazd, jeżeli opuszczanie ich zostało rozpoczęte lub podnoszenie nie zostało zakończone; - wjeżdżania na przejazd, jeżeli po drugiej stronie przejazdu nie ma miejsca do kontynuowania jazdy; - wyprzedzania pojazdu na przejeździe kolejowym i bezpośrednio przed nim; - omijania pojazdu oczekującego na otwarcie ruchu przez przejazd, jeżeli wymagałoby to wjechania na część jezdni przeznaczoną dla przeciwnego kierunku ruchu. 4. W razie unieruchomienia pojazdu na przejeździe kolejowym, kierujący jest obowiązany niezwłocznie usunąć go z przejazdu, a jeżeli nie jest to możliwe, ostrzec kierującego pojazdem szynowym o niebezpieczeństwie. 5. Kierujący pojazdem lub zespołem pojazdów o długości przekraczającej 10 m, który nie może rozwinąć prędkości większej niż 6 km/h, przed wjazdem na przejazd kolejowy jest obowiązany upewnić się, czy w czasie potrzebnym na przejechanie przez ten przejazd nie nadjedzie pojazd szynowy, lub uzgodnić czas tego przejazdu z dróżnikiem kolejowym. 6. Przepisy ust. 1-4 stosuje się odpowiednio przy przejeżdżaniu przez tory tramwajowe; przepis ust. 3 pkt 3 nie dotyczy skrzyżowania lub przejazdu tramwajowego, na którym ruch jest kierowany. Oddział 8 Ostrzeganie oraz jazda w warunkach zmniejszonej przejrzystości powietrza Art. 29. 1. Kierujący pojazdem może używać sygnału dźwiękowego lub świetlnego, w razie gdy zachodzi konieczność ostrzeżenia o niebezpieczeństwie. 2. Zabrania się: - nadużywania sygnału dźwiękowego lub świetlnego; - używania sygnału dźwiękowego na obszarze zabudowanym, chyba że jest to konieczne w związku z bezpośrednim niebezpieczeństwem; - ostrzegania światłami drogowymi w warunkach, w których może to spowodować oślepienie innych kierujących. Art. 30. 1. Kierujący pojazdem jest obowiązany zachować szczególną ostrożność w czasie jazdy w warunkach zmniejszonej przejrzystości powietrza, spowodowanej mgłą, opadami atmosferycznymi lub innymi przyczynami, a ponadto: - kierujący pojazdem silnikowym jest obowiązany: a) włączyć światła mijania lub przeciwmgłowe przednie albo oba te światła jednocześnie, b) poza obszarem zabudowanym podczas mgły dawać krótkotrwałe sygnały dźwiękowe w czasie wyprzedzania lub omijania; - kierujący innym pojazdem niż pojazd, o którym mowa w pkt 1, jest obowiązany: a) włączyć światła, w które pojazd jest wyposażony, b) korzystać z pobocza drogi, a jeżeli nie jest to możliwe, jechać jak najbliżej krawędzi jezdni i nie wyprzedzać innego pojazdu. 2. Obowiązek używania świateł, o którym mowa w ust. 1, dotyczy kierującego pojazdem także podczas zatrzymania wynikającego z warunków lub przepisów ruchu drogowego. 3. Kierujący pojazdem może używać tylnych świateł przeciwmgłowych, jeżeli zmniejszona przejrzystość powietrza ogranicza widoczność na odległość mniejszą niż 50 m. W razie poprawy widoczności kierujący pojazdem jest obowiązany niezwłocznie wyłączyć te światła. Oddział 9 Holowanie Art. 31. 1. Kierujący może holować pojazd silnikowy tylko pod warunkiem, że: - prędkość pojazdu holującego nie przekracza 30 km/h na obszarze zabudowanym i 60 km/h poza tym obszarem; - pojazd holujący ma włączone światła mijania również w okresie dostatecznej widoczności; - w pojeździe holowanym znajduje się kierujący mający uprawnienie do kierowania tym pojazdem, chyba że pojazd jest holowany w sposób wykluczający potrzebę kierowania nim; - pojazd holowany jest połączony z pojazdem holującym w sposób wykluczający odczepienie się w czasie jazdy; nie dotyczy to holowania motocykla, który powinien być połączony z pojazdem holującym połączeniem giętkim w sposób umożliwiający łatwe odczepienie; - pojazd holowany, z wyjątkiem motocykla, jest oznaczony z tyłu po lewej stronie ostrzegawczym trójkątem odblaskowym, a w okresie niedostatecznej widoczności ma ponadto włączone światła pozycyjne; zamiast oznaczenia trójkątem odblaskowym pojazd holowany może wysyłać żółte sygnały błyskowe w sposób widoczny dla innych uczestników ruchu; - w pojeździe holowanym na połączeniu sztywnym jest sprawny co najmniej jeden układ hamulców, a w pojeździe holowanym na połączeniu giętkim - dwa układy; - odległość między pojazdami wynosi nie więcej niż 3 m przy połączeniu sztywnym, a od 4 do 6 m przy połączeniu giętkim, przy czym połączenie jest oznakowane na przemian pasami białymi i czerwonymi albo zaopatrzone w chorągiewkę barwy żółtej lub czerwonej; przepisu tego nie stosuje się w razie holowania pojazdów jednostek wojskowych podporządkowanych Ministrowi Obrony Narodowej. 2. Zabrania się holowania: - pojazdu o niesprawnym układzie kierowniczym lub o niesprawnych hamulcach, chyba że sposób holowania wyklucza potrzebę ich użycia; - pojazdu za pomocą połączenia giętkiego, jeżeli w pojeździe tym działanie układu hamulcowego uzależnione jest od pracy silnika, a silnik jest unieruchomiony; - więcej niż jednego pojazdu, z wyjątkiem pojazdu członowego; - pojazdem z przyczepą (naczepą); - na autostradzie, z wyjątkiem holowania przez pojazdy przeznaczone do holowania do najbliższego wyjazdu lub miejsca obsługi podróżnych. 3. W razie holowania pojazdu w sposób wykluczający potrzebę kierowania nim lub użycia hamulców, rzeczywista masa całkowita pojazdu holowanego nie może przekraczać rzeczywistej masy całkowitej pojazdu holującego. Oddział 10 Ruch pojazdów w kolumnie Art. 32. 1. Liczba pojazdów jadących w zorganizowanej kolumnie nie może przekraczać: - samochodów osobowych, motorowerów lub motocykli - 10; - rowerów jednośladowych - 15; - pozostałych pojazdów - 5. 2. Odległość między jadącymi kolumnami nie może być mniejsza niż 500 m dla kolumn pojazdów samochodowych oraz 200 m dla kolumn pozostałych pojazdów. 3. (uchylony). 4. Jazda w kolumnie nie zwalnia kierującego pojazdem od przestrzegania obowiązujących przepisów ruchu drogowego. 5. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się do pojazdów uprzywilejowanych oraz do pojazdów jednostek podporządkowanych Ministrowi Obrony Narodowej. 6. Zabrania się wjeżdżania między jadące w kolumnie rowery jednośladowe oraz pojazdy, o których mowa w ust. 5. 7. Minister właściwy do spraw wewnętrznych oraz Minister Obrony Narodowej, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw transportu, kierując się koniecznością zapewnienia porządku oraz zasadą bezpieczeństwa ruchu drogowego, określą, w drodze rozporządzenia, sposób organizacji i oznakowania kolumn pojazdów jednostek podporządkowanych Ministrowi Obrony Narodowej. Oddział 11 Przepisy dodatkowe o ruchu rowerów, motorowerów oraz pojazdów zaprzęgowych Art. 33. 1. Kierujący rowerem jednośladowym jest obowiązany korzystać z drogi dla rowerów lub z drogi dla rowerów i pieszych. Kierujący rowerem, korzystając z drogi dla rowerów i pieszych, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustępować miejsca pieszym. 1a. W razie braku drogi dla rowerów lub drogi dla rowerów i pieszych kierujący rowerem jednośladowym jest obowiązany korzystać z pobocza, z zastrzeżeniem art. 16 ust. 5, a jeżeli nie jest to możliwe - z jezdni. 2. Dziecko w wieku do 7 lat może być przewożone na rowerze, pod warunkiem że jest ono umieszczone na dodatkowym siodełku zapewniającym bezpieczną jazdę. 3. Kierującemu rowerem lub motorowerem zabrania się: - jazdy po jezdni obok innego uczestnika ruchu; - jazdy bez trzymania co najmniej jednej ręki na kierownicy oraz nóg na pedałach lub podnóżkach; - czepiania się pojazdów. 4. Na przejeździe dla rowerzystów, kierującemu rowerem zabrania się: - wjeżdżania bezpośrednio przed jadący pojazd; - zwalniania lub zatrzymywania się bez uzasadnionej przyczyny. 5. Korzystanie z chodnika lub drogi dla pieszych przez kierującego rowerem jednośladowym jest dozwolone wyjątkowo, gdy: - opiekuje się on osobą w wieku do lat 10 kierującą rowerem lub - szerokość chodnika wzdłuż drogi, po której ruch pojazdów jest dozwolony z prędkością większą niż 50 km/h, wynosi co najmniej 2 m i brakuje wydzielonej drogi dla rowerów. 6. Kierujący rowerem, korzystając z chodnika lub drogi dla pieszych, jest obowiązany jechać powoli, zachować szczególną ostrożność i ustępować miejsca pieszym. 7. Kierujący rowerem może jechać lewą stroną jezdni na zasadach określonych dla ruchu pieszych w przepisach art. 11 ust. 1-3, jeżeli opiekuje się on osobą kierującą rowerem w wieku do lat 10. Art. 34. 1. Do zaprzęgu może być używane tylko zwierzę niepłochliwe, odpowiednio sprawne fizycznie i dające sobą kierować. 2. Kierujący pojazdem zaprzęgowym jest obowiązany utrzymywać pojazd i zaprzęg w takim stanie, aby mógł nad nimi panować. 3. Bezpośrednio jeden za drugim może jechać nie więcej niż 5 pojazdów zaprzęgowych. Odległość między piątym pojazdem a następnym nie może być mniejsza niż 200 m. 4. Kierujący pojazdem zaprzęgowym przy wjeżdżaniu na drogę twardą w miejscu, gdzie nie ma dostatecznej widoczności drogi, jest obowiązany prowadzić zwierzę za uzdę. 5. Kierującemu pojazdem zaprzęgowym zabrania się: - przeciążania zwierzęcia; - jazdy obok innego uczestnika ruchu na jezdni; - pozostawiania pojazdu niezabezpieczonego przed ruszeniem; - jazdy pojazdem na płozach bez dzwonków lub grzechotek. PODSTAWOWE MANEWRY NA DRODZE – cz. 1. Włączanie się do ruchu. Włączanie się do ruchu następuje przy rozpoczynaniu jazdy po postoju lub zatrzymaniu się nie wynikającym z warunków lub przepisów ruchu drogowego oraz przy wjeżdżaniu:. - PowerPoint PPT Presentation. Text of Włączanie się do ruchu Prędkość i hamowanie
Manewr włączania się do ruchu to element, który zna każdy kierowca. Może wydawać się on oczywisty i niezbyt skomplikowany, jednak jego nieprawidłowe wykonanie nadal jest przyczyną wielu poważnych kolizji i wypadków. Czy wiesz jak włączać się do ruchu zgodnie z przepisami? Jan Wróblewski / 21 listopada 2020 Włączanie się do ruchu definicja Zgodnie z Art. 17. 1. prawa o ruchu drogowym, włączanie się do ruchu następuje, w sytuacji, gdy rozpoczynamy jazdę po postoju lub zatrzymaniu się, które nie wynika z warunków lub przepisów ruchu drogowego. Włączanie się do ruchu następuje również przy wjeżdżaniu: na drogę z nieruchomości, z obiektu przydrożnego lub dojazdu do takiego obiektu, z drogi niebędącej drogą publiczną oraz ze strefy zamieszkaniana drogę z pola lub na drogę twardą z drogi gruntowej;na jezdnię z pobocza, z chodnika lub z pasa ruchu dla pojazdów powolnych; na jezdnię lub pobocze z drogi dla rowerów, z wyjątkiem wjazdu na przejazd dla rowerzystów lub pas ruchu dla rowerów;pojazdem szynowym – na drogę z zajezdni lub na jezdnię z pamiętać, że kierujący pojazdem w sytuacji, gdy włącza się do ruchu, jest zobowiązany zachować szczególną ostrożność oraz ustąpić pierwszeństwa innemu pojazdowi lub uczestnikowi ruchu. Włączanie się do ruchu autobusu miejskiego Częstym przypadkiem i przyczyną kolizji jest nieodpowiednie zachowanie kierowców w obrębie przystanków i autobusowych. Warto więc przypomnieć podstawowe zasady, które obowiązują nas, gdy np. zbliżamy się do zatoki autobusowej. Według Art. 18. 1. prawa o ruchu drogowym, kierujący pojazdem, który zbliża się do oznaczonego przystanku autobusowego (trolejbusowego) na obszarze zabudowanym, ma obowiązek przede wszystkim zmniejszyć prędkość. W razie potrzeby kierowca powinien zatrzymać się tak, aby umożliwić kierującemu autobusem (trolejbusem) włączenie się do ruchu, jeżeli kierujący takim pojazdem sygnalizuje kierunkowskazem zamiar zmiany pasa ruchu lub wjechania z zatoki na jezdnię. Warto jednak pamiętać, że kierowca autobusu może wjechać na sąsiedni pas ruchu lub na jezdnię, dopiero po tym, jak upewni się, że nie spowoduje tym samym zagrożenia dla bezpieczeństwa ruchu drogowego. CZYTAJ TEŻStrefa zamieszkania i strefa ruchu. Gdzie pieszy ma pierwszeństwo? CZYTAJ TEŻ Jak zgodnie z prawem przejść przez jezdnię? Włączanie się do ruchu autobusu szkolnego Prawo o ruchu drogowym zawiera również przepisy, które jasno określają to, jak powinniśmy się zachować zbliżając się do miejsca, w którym zatrzymują się szkolne autobusy. W takiej sytuacji zgodnie z Art. 18a. 1., kierujący pojazdem, zbliżając się do miejsca postoju autobusu szkolnego, jest obowiązany: Zatrzymać się, o ile kierujący tym autobusem podał sygnał prędkość, a w razie potrzeby zatrzymać się, aby umożliwić kierującemu tym autobusem wjazd na jezdnię lub sąsiedni pas ruchu, o ile sygnalizuje on zamiar wykonania takiego ważne, kierujący autobusem szkolnym w wyżej wymienionych sytuacjach, może wjechać na sąsiedni pas ruchu lub jezdnię, dopiero gdy upewni się, że nie spowoduje to zagrożenia dla bezpieczeństwa ruchu drogowego. Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień. Czy ten artykuł był przydatny? Tagi: porady Nieruchomości
mD2yVOA. 467 336 205 341 282 388 409 130 286

pas ruchu dla pojazdów powolnych